Ryzyko rynkowe

W prowadzonej działalności bank jest narażony na ryzyko rynkowe, czyli ryzyko niekorzystnej zmiany bieżącej wyceny instrumentów finansowych znajdujących się w portfelach Grupy, następującej w wyniku zmian czynników ryzyka rynkowego, takich jak:

• stopy procentowe (IR);
• kursy walutowe (FX);
• implikowane zmienności instrumentów opcyjnych;
• spready kredytowe (CS), w części odpowiadającej za rynkową fluktuację cen papierów dłużnych.

W zakresie księgi bankowej bank wyróżnia ryzyko stopy procentowej, które definiuje jako ryzyko niekorzystnej zmiany zarówno bieżącej wyceny pozycji księgi bankowej, jak i wyniku odsetkowego, na skutek zmian stóp procentowych.

Na potrzeby wewnętrznego zarządzania bank kwantyfikuje ekspozycję na ryzyko rynkowe, zarówno dla księgi bankowej, jak i handlowej, poprzez pomiar:

• wartości zagrożonej (VaR);
• oczekiwanej straty pod warunkiem, że strata przekracza wartość zagrożoną (ES – Expected Shortfall),
• wartości zagrożonej w niekorzystnych warunkach rynkowych (Stressed VaR),
• kapitału ekonomicznego na pokrycie ryzyka rynkowego;
• wartości testów warunków skrajnych;
• wrażliwości portfela na zmiany cen i parametrów rynkowych.

Dla księgi bankowej bank stosuje dodatkowo następujące miary:

• wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału (delta EVE);
• wrażliwość wyniku odsetkowego netto (delta NII);
• luka przeszacowania.

Realizacja strategii zarządzania ryzykiem rynkowym polega na zarządzaniu pozycjami banku w taki sposób, aby utrzymać profil ryzyka rynkowego w ramach zdefiniowanego przez bank apetytu na ryzyko.

Bank koncentruje się na spełnieniu potrzeb biznesowych klientów, przy jednoczesnym ograniczeniu obrotu handlowego instrumentami pochodnymi, a także stosowaniu zasady braku otwartych pozycji towarowych.

Bank stabilizuje wynik odsetkowy używając długoterminowych aktywów o stałym oprocentowaniu i instrumentów pochodnych, zakładając dla kapitału własnego i rachunków bieżących maksymalnie dziesięcioletni modelowany termin zapadalności.

Naczelną zasadą jest oddzielenie funkcji monitoringu i kontroli ryzyka rynkowego od funkcji związanych z podejmowaniem i utrzymywaniem otwartych pozycji ryzyka rynkowego. Ponadto, stosowana jest zasada organizacyjnego rozdzielenia zarządzania pozycjami na portfelu bankowym i handlowym.

Zasadnicze źródło ryzyka rynkowego Grupy mBanku stanowią pozycje zajmowane przez mBank.

Wartość zagrożona

W 2020 roku ryzyko rynkowe banku mierzone wartością zagrożoną VaR (w horyzoncie jednodniowym, na poziomie ufności 97,5%) utrzymywało się na umiarkowanym poziomie w relacji do limitów VaR.

W tabeli przedstawione zostały wartości VaR i Stressed VaR dla portfela Grupy i mBanku (z modelowaniem kapitału własnego i rachunków bieżących):

Na poziom wartości zagrożonej (VaR) miały wpływ w przeważającej mierze portfele instrumentów wrażliwych na stopę procentową oraz na wyodrębniony spread kredytowy – głównie portfele skarbowych papierów dłużnych (na księdze bankowej i handlowej) oraz pozycje wynikające z transakcji wymiany stóp procentowych.

Miary wrażliwości

W tabeli przedstawione zostały wartości IR BPV i CS BPV (+1 p.b.) dla portfela Grupy i mBanku w podziale na księgę bankową i handlową (z modelowaniem kapitału własnego i rachunków bieżących):

Prezentowana wrażliwość na zmiany spreadu kredytowego (CS BPV) dla księgi bankowej mBanku w około 50% wynika z pozycji w papierach dłużnych wycenianych według zamortyzowanego kosztu. Wahania cen rynkowych nie mają wpływu na poziom rezerwy rewaluacyjnej i rachunek zysków i strat dla tych pozycji.

Ryzyko stopy procentowej portfela bankowego

Wrażliwość wyniku odsetkowego netto jest kalkulowana i monitorowana w horyzoncie 5 lat w scenariuszu prowadzenia działalności banku w sytuacji normalnej oraz w ponad 20 zdefiniowanych scenariuszach warunków skrajnych. Poniższa tabela prezentuje wrażliwość wyniku odsetkowego netto w horyzoncie 12 miesięcy, która nastąpiłaby przy założeniu zmiany rynkowych stóp procentowych o 100 punktów bazowych w niekorzystnym dla banku kierunku (równoległe przesunięcie krzywych przy uwzględnieniu dolnego ograniczenia spadku stopy procentowej na poziomie produktowym) i przy założeniu utrzymywania się niezmienionego portfela w tym okresie: